Udalak 2023an baino %3.05 gehiago izango du, hau da, 34.270.200 euroko aurrekontua.
Aurrekontuaren erdia baino gehiago, %51,20, zornotzarrei zuzenean eskainitako zerbitzu publikoetara bideratu da, 17.546.825,74 euro.
Inbertsioen atalean, Urgozo kiroldegia eraikitzen jarraitzeko partidaz gain, aurreikusten dira Jauregizahar urbanizatzea, Astepe baserriko obrak eta baratze ludikoen proiektua, autokarabanen aparkalekua eta hilerrian egin beharreko hobekuntzak.
Gaurko Osoko Bilkuran, Amorebieta-Etxanoko Udalak 2024rako Udal Aurrekontuak onartu ditu. 34.270.200 euroko zifrarekin, inoizko aurrekonturik altuena izango du. Joan den urtearekin alderatuta, 2023arekin, %3,05eko igoera izan du.
Ainhoa Salterain Amorebieta-Etxanoko alkatea gogotsu agertu da aurrekontu hauek onartu ondoren, hauek agerian uzten baitute Udalak herritarrekiko eta bereziki familiekiko duen konpromisoa. Salterainek honakoa adierazi du: “herritarrekin ditugun konpromisoei erantzuna emango diegu, Amorebieta-Etxano hobetzen jarraitu nahi dugulako eta aurrekontu honek gure herriaren etorkizuna elkarlanean eraikitzeko erabakia islatzen du, familietan eta haien beharretan zentratuz. Aurrekontua bat dator joan den ostiralean, azaroaren 17an onartutako Agintaldi Planarekin, 6 ardatz estrategikorekin, elkarrekin eta elkarrekin eraikitzeko udalerriaren etorkizuna, Arkalaz, Herrigintzan bat, familietan eta haien beharretan oinarrituta. Helburua argia da: Amorebieta-Etxano indartzea, bizitzeko lekurik onena izaten jarrai dezan”.
Salterainek, amaitzeko, azpimarratu du, kontu saneatuak izateak eta kudeaketan izandako zorroztasunak ahalbidetu dutela lehentasunak honako hauek izatea: “pertsonak; auzoak; sustapen ekonomikotik eta tokiko garapenetik aukerak sortuko dituen Amorebieta-Etxano; herri irisgarria, jasangarria eta segurua; gure nortasuna eta gure kultura bultzatuko dituena; udal hurbil eta arduratsu bat, kalitatezko zerbitzu publikoak eskainiko dituena, udalerriaren garapen iraunkorra bilatuz”.
Hiritartasuna: inbertsioa pertsonetan – haurrak, gazteak, emakumeak, adinekoak eta behar gehien duten pertsonak- kulturan, kirolean, enpleguan eta euskaran
Koldo Bilbao, Kultura, Kirol eta Herritarren Segurtasuneko zinegotzia eta Hiritartasun arloko koordinatzailea arduratu da 2024rako udal aurrekontuen azalpen zehatza emateaz.
Hiritartasun Arlora bideratutako aurrekontuarekin hasi da Bilbao: “arlo honetara bideratutako zenbatekoak, zornotzarrei ematen zaizkien zerbitzu publikoak barne hartzen dituenak, aurrekontu osoaren %51,20 suposatzen du, hau da, 17.546.825,74 euro 2024an: “aurrekontu hauek pertsonengan jartzen dute arreta, eta gure komunitatearen kohesioa indartzea dute helburu, inor atzean gera ez dadin”.
Bilbaok azaldu duenez, haurretan, gazteetan, emakumeetan, pertsona nagusietan eta behar gehien dituzten pertsonetan jarri da arreta, eta horiek dira Udalaren lehentasuna eta erantzukizuna: “horrela, arlo honen barruan, inbertsio nabarmenena Gizarte Ekintzan eta Berdintasunean egingo dela azpimarratu nahi dut, hori baita eredu sozial kohesionatua, irisgarria eta iraunkorra sustatzeko bidea. Hala, zornotzarrak izango dira hartutako erabaki bakoitzaren oinarria, eta hauentzako diseinatutako politika publikoek komunitatea, bizikidetza eta garapen iraunkorra bezalako kontzeptuak lehenetsiko dituzte. Era berean, emakumearen ahalduntzea sustatzen jarraitzeak lehentasuna izango du, Amorebieta-Etxanoko eguneroko bizitzan feminismoa babesten duten politika eta ekintza zehatzen bidez”.
Haurtzaro, gazteria eta kulturaren alorrean, Bilbaok jarraitu du: “gure ikuspegia adin goiztiarretik diseinatutako programetan zentratzen da, gure gazte zornotzarren behar espezifikoei erantzutea baitugu helburu. Horrez gain, kultura aktiboki sustatzen jarraitzeko konpromisoa dugu, gure nortasunaren parte baita. Amorebieta-Etxanoko Udalak kulturan egiten dugun inbertsioa nabarmendu nahi dut, kultura baloratzen eta babesten duen herri bat herri aberatsa eta dibertsifikatua baita. Era berean, ezin dugu ahaztu tokiko elkarteek berebiziko garrantzia dutela kultura sustatzeko eta gure komunitatea indartzeko konpromisoan. Bere lan nekaezinak nabarmen laguntzen du Amorebieta-Etxanoko garapen kulturalean eta sozialean. Elkarte hauek babesten jarraituko dugu, elkarlanean ariko gara”.
Aurten, enplegura eta sustapen ekonomikora bideratutako partida ere azpimarratu nahi dut: “gure lehentasun nabarmenetako bat, zalantzarik gabe. Gazteei eta kalteberatasun-egoeran dauden pertsonei berariaz zuzendutako Enplegu Plan bat sortzea dugu eskuartean. Beste bi plan Enplegu Plan ere baditugu eskuartean, behar gehien dituzten pertsonei zuzendutakoak. Gure zeregin nagusia lan-aukerak eta garapen profesionala ematea da, bakoitzaren beharrizan indibidualetara egokitutako programen bidez. Gure herritarrek etorkizun inklusiboagoa eta oparoagoa izatea dugu helburu”.
Ekintza hauetaz gain, zinegotzi zornotzarrak dio, “Amorebieta-Etxano aukerazko udalerri bihurtzeko konpromisoa ere berresten dutela aurrekontu hauek. Bide horretan, bereziki azpimarratuko nahi dut tokiko merkataritzaren eta ostalaritzaren dinamizazioan eragiteko konpromisoa. Tokiko ekonomia sustatuko dugu, elkarlanerako eta elkarrizketarako gune izango den Enpresa-Foroa sortuz. Herritarren eskutik lan egingo dugu tokiko kontsumoa sustatzeko, gure arloan erosketa eta gastronomia esperientzia hobetzeko, eta guztiei mesede egingo dieten garapen ekonomiko iraunkorreko aukerak aztertzeko”.
Bilbaok azaldu duenez, aurrekontuan musikak ere funtsezko papera du: “musika aktiboki sustatzen eta babesten jarraituko dugu, musika Zubiaur Musika Eskolakoren bitartez indartuz, Amorebieta-Etxanoko bizitza kulturalean duen garrantzia aitortuz. Musika inspirazio, adierazpen eta batasun iturri da, eta arte modu hori ospatzeko eta indartzeko ekitaldiak eta programak sustatzen jarraituko dugu”.
Gainera, aurrekontu honek berretsi egiten du euskaran inbertitzeko eta eragiteko dugun konpromisoa: “hizkuntza bat baino gehiago da, gure identitatearen parte integrala da. Euskara gure kultura eta ondare zornotzarraren oinarria da. Lanean jarraituko du, Amorebieta-Etxanoko eremu guztietan euskara zaintzeko eta sustatzeko”.
Lurraldea: jasangarritasuna eta garapen iraunkorraren aldeko apustua
Anartz Gandiagak, Hirigintza, Obra eta Zerbitzuetako zinegotziak eta Lurraldea arloko koordinatzaileak jarraitu du: “2024rako aurrekontuaren %34,75 jasoko du arlo honek, hau da, 11.908.478,60 euro. ‘Amorebieta-Etxano 2030’ ikuspegiaren ildotik, gure etorkizuna eraikitzen ari gara, jasangarritasunean eta garapen iraunkorrean oinarrituta”.
Arlo honetan aurreikusitako inbertsio bakoitzak, dio Gandiagak, gure udalerria hobetzea du helburu nagusi: “Amorebieta-Etxano oinezkoentzako leku atsegina eta irisgarria izatea da Udalaren nahia, zentzu guztietan orekatua, sozialki eta ekonomikoki kohesionatua, ondo komunikatua, iraunkorra eta dinamikoa.
Gainera, Gandiagak azpimarratu duenez, jasangarritasun energetikoaren alde lanean jarraituko dugu, batez ere auzoetan”. Bide horretan, argiteria publikoan inbertsioak egitea ere aurreikusi du Udalak: “LED argi eraginkor eta ekologikoak jartzea sustatuko dugu. Era berean, gure bide publikoak, parkeak, lorategiak eta eraikin publikoak behar bezala mantentzeko lanean jarraituko dugu. Helburu nagusi bat dugu, bizi garen ingurunea, egunero zeharkatzen duguna, Amorebieta-Etxanon bizi garen pertsona guztientzat segurua, kohesionatua eta atsegina izatea”.
Antolakuntza: kudeaketa onaren oinarri
Miren Martiarena, Ogasun, Ondare eta Kontuhartzailetzako zinegotziak eta Antolakuntza arloko koordinatzaileak azaldu duenez, “Amorebieta-Etxano administrazio-eraginkortasunean eta zerbitzu publikoetan finkatzen ari da, Antolakuntza Arloko aurrekontuaren %14,05eko inbertsioarekin 2024an, hau da, 4.814.895 euro. Arlo honek funtsezko zeregina betetzen du Udalaren alderdi legalak, ekonomikoak, finantzarioak eta administratiboak kudeatzean, funtsezko zerbitzu publikoak herritarrei modu eraginkorrean eskaintzen zaizkiela ziurtatzen baitu”.
Inbertsioak: 3.694.700,00
Inbertsioen atalerako 3.694.700,00 euro aurreikusi ditu Udalak datorren urtean, eta horietatik 837.700 euro, %22,67, Amorebieta-Etxanoko herritarren zuzeneko proposamenetatik datozela nabarmendu du Martiarenak, 2024ko Aurrekontu Parte-hartzaileen prozesuaren bidez: “honek agerian uzten du, beste behin, Amorebieta-Etxanoko Udalak zornotzarren ahotsak entzuteko eta baloratzeko duen konpromisoa; haien ideiak eta beharrak aurrekontu-partida egokietan txertatuz”.
Atal honetan aurreikusitakoarekin jarraituz, zinegotzi zornotzarrak adierazi du Udalak Urgozo Kiroldegian hasi diren obrekin aurrera egiteko partida bat bideratu duela, honen garapena ahalbidetuko duena. Gainera, Jauregizahar urbanizatzea eta Nafarroa Zentroa hobetzeko obrak egitea aurreikusi da. Horien artean, beheko solairua eraberritzea dago, adineko pertsonei espazio funtzionala eta atseginagoa eskaintzea baita nahia.
Herritarrek egindako proposamen zehatzei dagokienean, 2024rako programatu direnen artean honako hauek nabarmendu ditu Martiarenak: hiri-baratzeak sortzea eta Astepe baserria eraberritzea, autokarabanentzako aparkaleku espezifiko bat sortzea eta hilerria hobetzea; “tokiko komunitatearen beharrei eta lehentasunei erantzuten dieten proiektuak dira guztiak. Herritarren iradokizun eta lehentasunetan oinarritutako inbertsio hauek erakusten dute Amorebieta-Etxanoko udalak herriaren garapenerako duen ikuspegia, zornotzarren beharrak eta nahiak islatuko dituen udalerri bat eraikitzeko duen erantzukizuna” amaitu du Martiarenak.
Aurreikusitako inbertsioak:
- Urgozo kiroldegia 1.185.000,00 €
- Jauregizaharren urbanizazioa 700.000,00 €
- Nafarroa zentroa 550.000,00 €
- Parke eta baratze ludikoen proiektua 310.000,00 €
- Altzibarko saneamendua 174.700,00 €
- Betarraganeko lurzati sektorizatuaren urbanizatzea 158.000,00 €
- Herri bideen eta bideen hobetzea 100.000,00 €
- Azterlanak eta proiektuak 100.000,00 €
- Aplikazio eta ekipo informatikoen hobetzea 96.000,00 €
- Autokarabana Parkinga 50.000,00 €
- Plangintza 50.000,00 €
- Hilerrian hobekuntzak 50.000,00 €
- Obra brigada, ibilgailuak 40.000,00 €
- Ekipamendu informatikoak 30.000,00 €
- Argiteria publikoaren eraginkortasuna hobetzea 20.000,00 €
- Eraikin publikoetako argiteria publikoaren eraginkortasuna hobetzea 20.000,00 €
- Hiri-altzariak 18.000,00 €
- Eraikin publikoetako altzariak 18.000,00 €
- Kirol-instalazioak 15.000,00 €
- Zubiaur Musika Eskola. Musika Tresnak eskuratzea 10.000,00 €